Đồng chí Nguyễn Hữu Đức – Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc ĐHQGHN cùng đồng chí Vũ Minh Giang – Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, ĐHQGHN đồng chủ trì hội thảo.

Tham gia hội thảo có hơn 40 nhà khoa học đến từ các cơ quan trung ương, các viện nghiên cứu, các trường đại học trong và ngoài ĐHQGHN.

Hội thảo là một trong nhiều hoạt động của Đảng ủy ĐHQGHN thực hiện Kết luận số 66-KL/TW ngày 12/6/2013 của Bộ Chính trị về tổng kết một số vấn đề lý luận – thực tiễn qua 30 năm đổi mới (1986-2016) và Quyết định số 207-QĐ/TW ngày 29/10/2013 của Ban Bí thư về việc các cơ quan, đơn vị và địa phương tham gia tổng kết một số vấn đề lý luận – thực tiễn qua 30 năm đổi mới.

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Hữu Đức chỉ rõ, với vai trò là một đại học nòng cốt trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, có thế mạnh là các hoạt động nghiên cứu cơ bản, trong đó có khoa học xã hội và nhân văn, cuối năm 2013, Đảng ủy ĐHQGHN đã xây dựng kế hoạch số 243 -KH/ĐU hướng dẫn các tổ chức cơ sở Đảng thuộc Đảng bộ ĐHQGHN triển khai các Quyết định, kết luận của Trung ương.

Theo đó, Đảng ủy ĐHQGHN đã giao cho Đảng ủy Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn chịu trách nhiệm tổ chức tổng kết vấn đề 1 về phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam;  Đảng ủy Trường Đại học Kinh tế chịu trách nhiệm tổ chức tổng kết vấn đề 2 về tám mối quan hệ lớn được nêu trong Cương lĩnh 2011.

Thông qua 2 đề tài cấp ĐHQGHN, Trường ĐHKHXH&NV cùng Trường ĐHKT đã đặt hàng các nhà khoa học trong và ngoài ĐHQGHN triển khai nghiên cứu, điều tra, khảo sát và viết báo cáo nghiên cứu theo hướng dẫn của Hội đồng lí luận Trung ương và yêu cầu của Ban Bí thư.

Trước đó, tại đơn vị, Đảng ủy Trường ĐHKHXH&NV và Đảng ủy Trường ĐH Kinh tế đã tổ chức các buổi tọa đàm, hội thảo để tiếp thu ý kiến, nghiên cứu, trao đổi của đông đảo đội ngũ các nhà khoa học.

Hội thảo khoa học lần này nhằm lấy ý kiến cho dự thảo và hoàn thiện Báo cáo của ĐHQGHN tổng kết trình Ban Chỉ đạo trung ương về tổng kết một số vấn đề lý luận – thực tiễn qua 30 năm đổi mới (1986 – 2016). Qua đó đưa ra những cách nhìn mới, những giải pháp nhằm góp ý cho chương trình tổng kết 30 năm đổi mới.

Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Hữu Đức nêu rõ, mục đích của Hội thảo là khẳng định những thành tựu, tiến bộ, chỉ ra những hạn chế và thiếu sót, phát hiện những nhân tố mới và những vấn đề mới; làm sáng tỏ một số vấn đề chủ yếu về CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam; lý giải, kết luận một số vấn đề lý luận – thực tiễn còn có ý kiến khác nhau hoặc mới nảy sinh; góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận – thực tiễn quan trọng, tiếp tục hoàn thiện đường lối đổi mới của Đảng; tổng hợp, làm sâu sắc thêm tám mối quan hệ lớn được nêu trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), qua đó làm rõ những vấn đề có tính quy luật của đổi mới cả về nội dung, bước đi, hình thức và phương pháp,... định hướng sự phát triển trong giai đoạn mới, góp phần chuẩn bị, cung cấp luận cứ khoa học cho việc soạn thảo các văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng.

Trên cơ sở các nghiên cứu của đội ngũ các nhà khoa học thuộc Trường ĐHKHXH&NV và Trường ĐHKT, tại hội thảo này, các nhà khoa học sẽ thông tin  những kết quả nghiên cứu cơ bản và tiếp tục ghi nhận những ý kiến xác đáng, khách quan của các đại biểu nhằm tổng kết các vấn đề lí luận và thực tiễn 30 năm theo yêu cầu của Trung ương.

Đồng chí Nguyễn Hữu Đức nhấn mạnh, các nhà khoa học đã nhiệt huyết đóng góp nhiều ý kiến quan trọng cho các báo cáo. Các nhà khoa học của Trường ĐHKHXH&NV và Trường ĐHKT đã có nhiều nỗ lực song cần quan tâm đầu tư hơn nữa để tạo nên sức bật cho những nghiên cứu; kết quả nghiên cứu phải được sử dụng và tích hợp kết quả đã có sẵn ở ĐHQGHN để nghiên cứu có chất lượng và hiệu quả.

Về mặt khoa học, đồng chí Vũ Minh Giang tổng kết, đã có 16 lượt ý kiến của các nhà khoa học đóng góp cho báo cáo của 2 nhóm nhà khoa học thuộc Trường ĐHKHXH&NV và Trường ĐHKT, ĐHQGHN.

Đồng chí Vũ Minh Giang bày tỏ, lãnh đạo và các nhà khoa học của ĐHQGHN thực sự  xúc động khi ĐHQGHN được Quốc hội, Ban Chấp hành Trung ương, Chính phủ tin tưởng lựa chọn giao nhiệm vụ quan trọng. 2 báo cáo về cơ bản đã nhận được sự đồng tình của các nhà khoa học và thể hiện tâm huyết của đội ngũ các nhà khoa học ĐHQGHN. Các báo cáo được chuẩn bị rất công phu, trình bày tương đối hệ thống từ cơ sở, lí luận đến phương pháp tiếp cận cũng như những kiến nghị về từng nội dung cần tổng kết.

Đóng góp chính của báo cáo đã nêu lên những kiến nghị như tạo lập điều kiện để giải quyết 8 mối quan hệ lớn này với các đề xuất cụ thể; đảm bảo hài hòa tính lợi ích và quan tâm nhiều hơn đến nguyện vọng, nhu cầu của người dân…

Tuy nhiên các đại biểu cho rằng, cần tập trung chỉnh sửa để các báo cáo thật sự có tầm, có giá trị và xứng với kì vọng của Đảng ủy là được sử dụng cao nhất trong các báo cáo tổng kết chung của toàn Đảng.

Đồng chí Vũ Minh Giang nhấn mạnh, hội thảo đã đóng góp ý kiến cần tích hợp thêm kết quả mà đội ngũ các nhà khoa học của ĐHQGHN đã thực hiện trước đây để làm sâu sắc thêm một số nội dung thể hiện được bản sắc trong hoạt động nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc ĐHQGHN.

Các ý kiến tại hội thảo cũng chỉ rõ nên gia cố những nội dung mang tính chất căn bản như vấn đề của thời đại, lí luận về chủ nghĩa xã hội,… Đặc biệt cần quan tâm đến lợi ích tối thượng của toàn Đảng, toàn dân gắn với sự trường tồn và khát vọng sánh vai với các cường quốc năm châu của đất nước và dân tộc Việt Nam.

Các báo cáo cần mang tính tổng thể và phải nêu ra được những yếu tố chi phối được các mối quan hệ đó.

Tuy còn nhiều ý kiến khác nhau song về cơ bản các đại biểu đã cho rằng 8 mối quan hệ cực kì quan trọng nhưng có 2 mối quan hệ là căn cơ, nền tảng: giữ gìn độc lập dân tộc gắn với hội nhập kinh tế quốc tế, đổi mới kinh tế với đổi mới thể chế kinh tế chính trị.

Những kiến nghị của 2 báo cáo nhận được sự đồng thuận của đại biểu nhưng cần làm sâu sắc, cụ thể hơn.

Đóng góp quan trọng của báo cáo Phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam là nêu ra được hệ qui chiếu ở đó đánh giá được thực trạng văn hóa, những bất cập của Nghị quyết Trung ương 5 trên cơ sở những phân tích tương đối sâu sắc, đồng thời đưa ra được những kiến nghị đáng lưu ý. Bên cạnh việc cho rằng văn hóa không chỉ là giáo dục mà cần phải đưa ra các chế tài về mặt luật pháp để phát triển văn hóa.

Báo cáo cần chỉ ra những công việc mà Nghị quyết trung ương 5 đã hoàn thành đồng thời nêu ra được những tồn tại, bất cập và những căn cứ khoa học để cho thấy sự cần thiết để xây dựng một nghị quyết mới về vấn đề Văn hóa và con người Việt Nam.Các đại biểu thống nhất cho rằng cần xây dựng một nền văn hóa dân tộc và hiện đại.

Đồng chí Vũ Minh Giang nhấn mạnh, các nhà khoa học của ĐHQGHN cần tiếp tục nghiên cứu và làm rõ quan điểm gắn văn hóa với phát triển, tác động quốc tế và việc tiếp nhận văn hóa ngoại lai; chủ thể văn hóa trong đó mối quan hệ của văn hóa chính trị; sự phát triển của con người Việt Nam trên nền văn hóa Việt Nam của quá trình hội nhập; đạo đức lối sống và sự phát triển của đất nước, dân tộc Việt Nam; nhân cách cá thể và vấn đề lịch sử của người Việt Nam; văn hóa là tài nguyên là sản nghiệp của quốc gia,…