|
- Khoa Hóa học đã có chặng đường 58 năm xây dựng và phát triển với những thành tựu đáng ghi nhận, là một trong những đơn vị giàu truyền thống nhất của Trường ĐHKHTN, ĐHQGHN kể từ thời Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội đến nay. Xin PGS chia sẻ đôi điều về chặng đường lịch sử phát triển của Khoa?
.jpg) Khoa Hoá học ra đời năm 1956, ngay sau Quyết định số 2184/TC ngày 04/06/1956 của Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà về việc thành lập Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội. Khi mới thành lập, GS. Nguyễn Hoán được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Khoa. Khoa có 5 cán bộ giảng dạy và một số nhân viên phục vụ. Từ năm 1956 đến những năm 1960, đội ngũ giảng viên của Khoa được bổ sung thêm nhiều cán bộ từ Liên Xô, Pháp, Đức và tự đào tạo trong nước. Thời kì đầu, Khoa có 4 bộ môn cơ bản: Vô cơ, Hữu cơ, Phân tích, Hóa Lý. Năm 1962, Hội nghị khoa học đầu tiên của Khoa được tổ chức. Trong những năm tháng kháng chiến, Khoa đã phải sơ tán đến nhiều địa điểm khác nhau như Thái Nguyên, Bắc Giang, Hà Tây..., nhiều cán bộ và sinh viên của Khoa đã xếp bút nghiên lên đường tham gia vào cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.
Hòa bình lập lại, Khoa cử nhiều cán bộ vào phía Nam góp phần xây dựng đội ngũ làm việc trong lĩnh vực Hóa học. Đáp ứng nhu cầu đào tạo, nghiên cứu khoa học và thực tiễn của xã hội, các bộ môn và PTN Hóa Kỹ thuật, Hóa học Dầu mỏ, Hóa Môi trường và Hóa Dược lần lượt ra đời vào các năm 1975, 2000, 2003 và 2008.
Từ khi thành lập ĐHQGHN (năm 1993) và đặc biệt 10 năm trở lại đây, Khoa Hóa học đã có sự phát triển mạnh mẽ về đội ngũ cán bộ; các chương trình đào tạo thường xuyên được cập nhật với trình độ thế giới; trang thiết bị được tăng cường hỗ trợ đắc lực cho nghiên cứu khoa học; kiểm định chất lượng được quốc tế công nhận. Hợp tác quốc tế đã và đang góp phần làm tăng chất lượng đào tạo, NCKH, nâng tầm đội ngũ và góp phần vào các kết quả kiểm định chất lượng. Khoa có hợp tác với ĐH Illinois ở Urbana Champaign (Hoa Kỳ) về chương trình tiên tiến, với ĐH Tulon và ĐH Rennes (CH Pháp) với các chương trình tiếng Pháp, với nhiều trường ĐH, viện nghiên cứu của Mỹ, Nhật Bản, châu Âu, các nước trong khu vực....và hàng chục công ty, tập đoàn trong và ngoài nước.
Từ ngày 20 - 29/7/2014, Trường ĐHKHTN, ĐHQGHN mà Khoa Hóa học là nòng cốt được nhà nước giao nhiệm vụ tổ chức Olympic Hóa học quốc tế - IChO46 lần đầu tiên ở Việt Nam với 79 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự chứng tỏ sự tin tưởng tuyệt đối của lãnh đạo Đảng, nhà nước và của ĐHQGHN đối với đội ngũ cán bộ của Khoa.
- Đâu là những thành tích nổi bật trong hoạt động đào tạo của Khoa cho đến nay thưa PGS?
Kể từ ngày thành lập đến nay, Khoa Hóa học đã đào tạo 55 khoá đại học hệ chính quy ngành Hóa học, 15 khoá ngành Công nghệ Hóa học, 14 khoá hệ đào tạo Cử nhân khoa học tài năng, 9 khoá Sư phạm Hóa học, 04 khóa cử nhân tiên tiến hóa học và 33 khóa đại học hệ tại chức, 22 khóa thạc sĩ và tiến sĩ thuộc các chuyên ngành khác nhau của ngành Hóa học.
Sinh viên của Khoa tốt nghiệp đã được xã hội chấp nhận và đánh giá cao. Nhiều sinh viên được đào tạo từ Khoa đã và đang là những nhà khoa học đầu ngành, những nhà nghiên cứu chủ chốt ở các Viện nghiên cứu, các trường ĐH ở trong và ngoài nước, các trung tâm khoa học, những nhà quản lý từ cấp Trung ương đến địa phương trong cả nước. Họ đã có nhiều cống hiến cho các lĩnh vực Hóa học, Công nghệ Hóa học, Dầu khí, Hóa chất, Nông học, các Hợp chất thiên nhiên, Dược học, Môi trường... nhiều giáo viên, nghiên cứu viên của Khoa đang tiếp tục học tập hoặc là những cộng tác viên giảng dạy, nghiên cứu ở các Trường ĐH, các trung tâm nghiên cứu ngoài nước....
Khoa Hóa học ngày kỷ niệm 50 năm thành lập (1956-2006)
Nhiều sinh viên tốt nghiệp từ Khoa Hóa học đi đào tạo sau đại học ở các nước tiên tiến đều được xếp hạng trong nhóm đầu về kết quả học tập và nghiên cứu khoa học. Các giảng viên của Khoa còn được mời dạy ở một số khoa trong Trường và nhiều trường ĐH khác trong cả nước. Với những thành tựu về đào tạo, Khoa Hóa học hiện đang là địa chỉ thu hút sinh viên quốc tế đến trao đổi nghiên cứu khoa học và học tập trong thời gian qua.
Tháng 05/2012, chương trình đào tạo ngành Hóa học được tổ chức kiểm định chất lượng thuộc mạng lưới các Trường Đại học Đông Nam Á (AUN) kiểm định đạt kết quả 5.0/7.0. Đây là kết quả cao nhất trong số các chương trình đào tạo đã được kiểm định ở Việt Nam và thứ hai trong số 34 chương trình được AUN kiểm định chất lượng.
- Khoa là đơn vị trụ cột của cả nước về đào tạo học sinh chuyên Hóa và sinh viên hệ tài tăng chuyên ngành Hóa, vậy Khoa đã có chủ trương và định hướng gì trong hoạt động đào tạo tài năng?
Vừa qua, ĐHQGHN đã xây dựng đề án đẩy mạnh phát triển trường THPT Chuyên trong khối các Trường ĐH thuộc ĐHQGHN. Trường PHPT chuyên KHTN và Khoa Hóa học được giao nhiệm vụ định hướng phát triển khối Chuyên Hóa thành một trong những đơn vị mạnh trên toàn quốc, là địa chỉ đào tạo đội tuyển Olympic Hóa học quốc gia, quốc tế. Với nhiệm vụ đó, Trường THPT Chuyên đã phối hợp với Khoa từng bước xây dựng và phân công cán bộ giảng dạy có trình độ cao đảm nhiệm các môn học liên quan đến Hóa học, tham gia xây dựng chương trình đào tạo, nghiên cứu áp dụng phương thức đào tạo và giảng dạy các môn học chuyên môn bậc phổ thông trung học bằng ngoại ngữ.
Với hệ đào tạo tài năng - tiên tiến, Khoa Hóa học đã có những sản phẩm mang thương hiệu riêng. Với 14 khóa đào tạo tài năng và 4 khóa tiên tiến ra trường đã tạo được dấu ấn nhất định với cộng đồng quốc tế và nhà tuyển dụng lao động. 100% sinh viên ra trường có cơ hội tìm việc làm ngay sau khi tốt nghiệp hoặc nhận nhiều học bổng toàn phần của các trường ĐH danh giá trên thế giới như: ĐH Berkeley, ĐH Illinois, ĐH Chicago, ĐH Massachusetts, ĐH Iowa…
PGS.TS Lê Thanh Sơn (thứ 5 từ phải sang) và các sinh viên Khoa Hóa học cùng đoàn Viện Khoa học Công nghệ Tiên tiến Nhật Bản (JAIST)
Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh chất lượng đào tạo của sinh viên Khoa Hóa học và có kế hoạch riêng với hệ cử nhân khoa học tài năng ngành Hóa. Để nâng cao chất lượng đào tạo, Khoa Hóa học mở rộng hợp tác với các trường ĐH có thứ hạng cao trên thế giới; cập nhật chương trình đào tạo; tăng cường trao đổi hợp tác đào tạo nghiên cứu khoa học của cán bộ, sinh viên khoa Hóa với các đơn vị ngoài; kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo và nghiên cứu khoa học. Sinh viên hệ đào tạo tài năng bắt buộc tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước và được tạo mọi điều kiện tham gia trao đổi học tập, nghiên cứu ở các trường đại học hàng đầu trên thế giới. Ngoài ra, chúng tôi cũng tăng cường mở rộng hợp tác với các đơn vị sản xuất, công ty trong và ngoài nước nhằm tìm kiếm nhiều nguồn học bổng cho sinh viên có thành tích học tập suất sắc. Theo thống kê sơ bộ, năm học 2013-2014 đã có 64 học bổng các loại được cấp cho sinh viên khoa Hóa học từ các nguồn tài trợ của doanh nghiệp và các nhà tài trợ trong nước và quốc tế.
- Được biết Khoa rất mạnh về nghiên cứu khoa học ứng dụng cũng như triển khai các dự án nghiên cứu có sự tham gia của các đối tác nước ngoài, PGS có thể chia sẻ thêm các thông tin?
58 năm qua, Khoa Hóa học luôn xây dựng được đội ngũ cán bộ có trình độ cao. Đó là tài sản vô giá mà các thế hệ cán bộ khoa Hóa học dày công xây dựng, vun đắp. Tập thể cán bộ của khoa là lực lượng nòng cốt thực hiện thành công các đề tài nghiên cứu quan trọng cấp quốc gia cũng như các hợp tác quốc tế. Trong 3 năm gần đây, Khoa Hóa học đã và đang thực hiện 32 đề tài cấp Nhà nước, Quốc tế, Nghị định thư giữa hai Chính phủ, đề tài cấp ĐHQGHN và cấp cơ sở. Các đề tài NCKH của Khoa Hóa học tập trung vào các hướng chính là: Tổng hợp vật liệu mới; Tổng hợp và ứng dụng các hợp chất composit chống ăn mòn; Tổng hợp và ứng dụng các hợp chất thiên nhiên và các hợp chất có hoạt tính sinh học, dược phẩm; Nghiên cứu trong lĩnh vực Hóa sinh vô cơ; Nghiên cứu trong lĩnh vực Xúc tác hấp phụ; Nghiên cứu trong lĩnh vực Chuyển hóa dầu mỏ và Tổng hợp nhiên liệu sinh học; Nghiên cứu chế tạo các hợp chất nanocomposit, vật liệu màng; Nghiên cứu trong lĩnh vực Hóa sinh và Hóa dược; Nghiên cứu Hóa lý thuyết và tính toán ứng dụng…
Năm 2013, Khoa Hóa học là đơn vị chủ trì đề tài hợp tác quốc tế lớn với tổ chức Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Quỹ Khoa học và Công nghệ Nhật Bản (JST) về việc nghiên cứu tìm kiếm các “Giải pháp đa lợi ích giảm thiểu biến đổi khí hậu ở Việt Nam và các nước Đông Dương bằng phát triển năng lượng sinh học”. Đây là đề tài tập hợp các nhà nghiên cứu trong cả nước và các cán bộ khoa học của Lào, Campuchia, Nhật Bản… tham gia. Kết quả nghiên cứu đã từng bước điều chế nhiên liệu sinh học ứng dụng trong thực tiễn, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
- Đội ngũ cán bộ của Khoa có trình độ cao với tỷ lệ GS, PGS, TS thuộc loại cao nhất trong cả nước. Xin PGS chia sẻ về các giải pháp của Khoa để có được kết quả trên?
Tính đến năm 2013, Khoa Hóa học có 91 cán bộ với 2 GS, 28 PGS, 68 TS và TSKH, trong đó 41 TS dưới 45 tuổi (16 GS và 18 PGS nguyên là cán bộ của Khoa đã nghỉ hưu, hiện đang cộng tác chặt chẽ với Khoa trong công tác đào tạo và NCKH). Trong đó có 3/4 cán bộ được đào tạo sau đại học ở nước ngoài, các cán bộ giảng dạy thường xuyên tham gia các hoạt động trao đổi khoa học quốc tế. Phần lớn đội ngũ giảng viên tiếp cận với phương pháp giảng dạy, nghiên cứu khoa học và kỹ năng về quản trị đại học tiên tiến.
Để có được đội ngũ trên, Khoa Hóa học đã có kế hoạch xây dựng và phát triển dựa trên nội lực của tập thể cán bộ khoa Hóa học và tham gia các đề án xây dựng phát triển đội ngũ cán bộ của ĐHQGHN và Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngoài ra, Khoa Hóa học cũng tạo mọi điều kiện thuận lợi cho cán bộ trẻ nhanh chóng tiếp cận nghiên cứu khoa học, công bố trong nước, quốc tế. Với các giải pháp đồng bộ về phát triển nhân lực, tạo môi trường công tác thuận lợi nhất, khai thác tiềm năng của từng thành viên, tranh thủ sự ủng hộ của ĐHQGHN và Bộ Giáo dục & Đào tạo, sự chỉ đạo sát sao và tạo mọi điều kiện thuận lợi của Trường ĐHKHTN, Khoa Hóa học đã xây dựng đội ngũ cán bộ chất lượng cao vào bậc nhất trong cả nước.
- Trở thành đơn vị Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới, Khoa đặt ra những mục tiêu phát triển nào trong thời gian tới?
Mục tiêu của Khoa Hóa học trong thời gian tới là xây dựng và phát triển Khoa một cách toàn diện, đào tạo từ bậc cử nhân đến bậc tiến sỹ đạt trình độ quốc tế, đẩy mạnh đào tạo và nghiên cứu khoa học đạt chuẩn khu vực và quốc tế, góp phần vào đổi mới cơ bản và toàn diện chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học của ĐHQGHN. Do vậy, Khoa Hóa học tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm: xây dựng đội ngũ, đào tạo, nghiên cứu khoa học, phát triển cơ sở vật chất, tìm kiếm các nguồn tài chính hỗ trợ và kiểm định chất lượng.
Nhóm nghiên cứu về Nhiên liệu sinh học (Khoa Hóa học) là một trong nhiều nhóm nghiên cứu mạnh của ĐHQGHN
Khoa Hóa học đang trình đề án xây dựng Khoa đẳng cấp quốc tế theo chỉ đạo của ĐHQGHN và Trường ĐHKHTN. Mục tiêu đào tạo sinh viên ngành Hóa có kiến thức chuyên sâu, rộng, có khả năng ngoại ngữ tốt, đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, học tập, trao đổi học thuật chuyên môn. Chương trình đào tạo cập nhật, tương thích với các chương trình quốc tế nhằm cung cấp sản phẩm đào tạo chất lượng cao cho các trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp chuyên sâu về Hóa học. Ngoài ra, Khoa Hóa học xây dựng kế hoạch quảng bá hình ảnh và thu hút cán bộ khoa học cũng như sinh viên trong và ngoài nước đến học tập làm việc.
Thêm vào đó, khoa Hóa học đã và đang từng bước xây dựng để trở thành cơ sở nghiên cứu khoa học lớn mạnh, góp phần hoàn thành mục tiêu phấn đấu trở thành đại học nghiên cứu tiên tiến của Trường ĐHKHTN và ĐHQGHN thời gian tới. Chúng tôi tiếp tục hiện đại hóa các phòng thí nghiệm cơ bản, chuyên sâu với những trang thiết bị đồng bộ, hiện đại, phục vụ công tác giảng dạy và phát triển các hướng nghiên cứu cơ bản, ứng dụng vào thực tiễn.
Chúng tôi tin rằng với sự ủng hộ của Đảng ủy, Ban giám đốc ĐHQGHN, lãnh đạo Trường ĐHKHTN, Khoa Hóa học sẽ tiếp cận nhanh trình độ tiên tiến của thế giới và giữ vững vị thế luôn là một trong những cơ sở đào tạo và NCKH đầu ngành về lĩnh vực Hóa học của đất nước.
Xin trân trọng cảm ơn những chia sẻ của PGS và chúc cho Khoa Hoá học tiếp tục gặt hái được những thành công mới, xứng đáng với phần thưởng cao quý mà Nhà nước đã trao tặng.
|
Một số hình ảnh Khoa Hóa học:
|
|
.jpg)
.jpg)
