Cơ chế, chính sách, thúc đẩy liên kết vùng Tây Bắc giai đoạn 2016 – 2020
Đây là chủ đề của buổi tọa đàm do ĐHQGHN phối hợp cùng với Ban Kinh tế Trung ương và Ban Chỉ đạo Tây Bắc tổ chức sáng 24/10/2015 tại ĐHQGHN.
Tọa đàm lần này là diễn đàn dành cho các nhà quản lý, nhà khoa học, nhà đầu tư và các địa phương gặp gỡ, đối thoại, trao đổi kinh nghiệm, thiết lập quan hệ hợp tác, liên kết phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Bắc, đặc biệt là tập trung bàn về nguồn lực, đề xuất cơ chế, chính sách, định hướng phát triển giao thông, du lịch của Vùng đến năm 2020, tầm nhìn 2030.
Đồng chí Phùng Xuân Nhạ - Ủy viên Dự khuyết Ban chấp hành Trung ương Đảng, Giám đốc ĐHQGHN, Chủ nhiệm Chương trình Tây Bắc cùng đồng chí Trương Xuân Nghĩa - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương, đồng chí Trương Xuân Cừ - Phó Trưởng ban Phụ trách Ban Chỉ đạo Tây Bắc và đồng chí Nguyễn Hồng Trường - Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đồng chủ trì tọa đàm.
Phát biểu khai mạc, Giám đốc ĐHQGHN Phùng Xuân Nhạ cho biết, năm 2012, nhận rõ vai trò quan trọng của việc nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ (KH&CN) đối với việc phát triển kinh tế, xã hội trong cả nước, đặc biệt là đối với các tỉnh Tây Bắc, Chính phủ quyết định tổ chức triển khai Chương trình KH&CN trọng điểm cấp nhà nước phục vụ phát triển bền vững vùng Tây Bắc và giao cho ĐHQGHN làm cơ quan chủ trì.
Nhận thấy việc tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách, thúc đẩy liên kết vùng Tây Bắc trong trong lĩnh vực giao thông, du lịch là việc quan trọng và cần thiết, ĐHQGHN phối hợp với Ban Kinh tế trung ương và Ban Chỉ đạo Tây Bắc tổ chức tọa đàm, nhằm tiếp tục cung cấp thêm những căn cứ khoa học cho các cơ quan trung ương và quản lí nhà nước trong việc xây dựng cơ chế, chính sách thúc đẩy Tây Bắc phát triển bền vững.
Giám đốc Phùng Xuân Nhạ bày tỏ sự vui mừng khi nhận được sự chỉ đạo sát sao của Ban Chỉ đạo Tây Bắc, sự phối hợp của bộ, ngành trung ương và các địa phương trong việc thực hiện nhiệm vụ khoa học của Chương trình Tây Bắc.
Phát biểu đề dẫn tại tọa đàm, Phó Trưởng ban Phụ trách Ban Chỉ đạo Tây Bắc Trương Xuân Cừ nhấn mạnh, việc phát triển mạng lưới giao thông vận tải có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là khâu đột phá, là mạch máu, là động lực cho phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng của vùng và đất nước.
Trong thời gian qua, giao thông vùng Tây Bắc đã có bước chuyển biến mạnh mẽ, các tuyến quốc lộ chính cơ bản hoàn thành; các tuyến vành đai, đường tuần tra biên giới được đầu tư và nâng cấp, các dự án đường cao tốc được triển khai mạnh mẽ. Tuy nhiên, mạng lưới giao thông vận tải còn đơn độc, hiệu quả kinh tế - xã hội còn thấp, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển của vùng; sự phối hợp giữa các phương thức vận tải chưa thật đồng bộ.
Về liên kết phát triển du lịch, đồng chí Trương Xuân Cừ chia sẻ, việc hình thành cung đường Tây Bắc đã bước đầu phát huy tiềm năng du lịch sinh thái, văn hóa, lịch sử của một số địa phương, song vẫn thiếu cơ chế ràng buộc để tạo nên bứt phá cho toàn vùng.
Tại tọa đàm, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trương Xuân Nghĩa nhấn mạnh, vùng khó khăn Tây Bắc đang đứng trước cơ hội phát triển lớn và việc phát triển giao thông, du lịch là một nhu cầu rất cấp thiết. Việc phát triển Tây Bắc phải có sự ứng xử tương thích với vùng “phên dậu” của tổ quốc, đảm bảo an ninh quốc gia, an sinh xã hội.
Đánh giá về hiện trạng mạng lưới giao thông Tây Bắc, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Hồng Trường cho biết, nhìn chung quy hoạch hoạch hệ thống giao thông tương đối hoàn chỉnh, đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của vùng, chiến lược, quy hoạch phát triển giao thông vận tải quốc gia có liên quan. Tuy nhiên, việc thực hiện quy hoạch còn nhiều khó khăn. Một số tuyến đường vẫn đang trong giai đoạn đầu tư nên chưa khai thác được trên toàn tuyến, nhiều tuyến được cải tạo nâng cấp còn thiếu đồng bộ.
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường thẳng thắn chỉ ra một số bất hợp lý trong các phương thức vận tải đường bộ, đường sắt, hàng không và đường thủy của vùng Tây Bắc. Đây là một vấn đề bức xúc cho xã hội cũng như quản lý nhà nước trong việc hình thành một mạng lưới vận tải tối ưu cả về giá thành vận chuyển, chất lượng phục vụ cũng như vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông.
Tại tọa đàm, đại diện lãnh đạo của Bộ Giao thông Vận tải đã đề xuất một số mô hình liên kết không gian mạng trong vùng, gồm kết nối hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ từ trung ương với hệ thống kết cấu hệ tầng giao thông địa phương tạo thành hệ thống giao thông từ trung ương đến tận các thôn xã; Kết nối hệ thống giao thông đường bộ với hệ thống giao thông đường sắt, đường thủy và đường hàng không và tiếp tục đầu tư hoàn thiện hệ thống giao thông theo quy hoạch được duyệt.
Bộ Giao thông vận tải đồng thời đề xuất các cơ chế chính sách để triển khai thực hiện liên kết không gian có hiệu quả và một số kiến nghị, đề xuất với các cơ quan hữu quan.
Tại tọa đàm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch, Tổng cục Du lịch Nguyễn Anh Tuấn đã trình bày tham luận về nội dung liên kết về du lịch của Tây Bắc. Tăng cường liên kết giữa các tỉnh Tây Bắc sẽ mở ra nhiều cơ hội và điều kiện để phát triển, đa dạng hóa và khác biệt hóa sản phẩm du lịch, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo dựng hình ảnh, thương hiệu điểm đến cho từng địa phương cũng như cho cả vùng trong việc thu hút khách du lịch.
Thực tiễn thời gian qua cho thấy, phát triển du lịch các tỉnh Tây Bắc chưa tương xứng với tiềm năng. Công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch du lịch còn nhiều hạn chế. Kết cấu hạ tầng và hạ tầng du lịch đã được cải thiện nhưng chưa đáp ứng tốt yêu cầu phát triển,... Sự phối hợp, gắn kết giữa chính quyền địa phương với các doanh nghiệp lữ hành chưa được thông suốt, thủ tục cho khách du lịch tham quan tại các điểm du lịch ở các bản làng và khu vực biên giới còn là rào cản cho việc thúc đẩy phát triển du lịch ở khu vực này. Liên kết giữa các địa phương trong vùng vẫn chưa thực sự hiệu quả, đi vào chiều sâu.
Ông Nguyễn Anh Tuấnđề nghị các tỉnh trong vùng cần xác định rõ định huớng phát triển du lịch; tăng cường liên kết trao đổi kinh nghiệm trong công tác quy hoạch và quản lý việc thực hiên quy hoạch phát triển du lịch; liên kết phát triển kết cấu hạ tầng giao thông và cơ sở vật chất kỹ thuật dịch vụ; tập trung ban hành chính sách thu hút đầu tư thông thoáng vào các địa phương trong vùng; đẩy mạnh liên kết khai thác thế mạnh sản phẩm du lịch mỗi địa phương, phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo và đa dạng; tăng cường liên kết quảng bá du lịch các tỉnh Tây Bắc cả trong và ngoài nước; đẩy mạnh hợp tác, trao đổi kinh nghiệm trong việc bảo vệ, gìn giữ tài nguyên, cảnh quan, môi trường tại các điểm du lịch, thực hiện đúng nguyên tắc phát triển bền vững; đẩy mạnh hợp tác, liên kết đào tạo nguồn nhân lực du lịch của địa phương và nâng cao nhận thức về du lịch để thúc đẩy phát triển du lịch các tỉnh Tây Bắc xứng với tiềm năng.
Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Mùa A Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng Hoàng Xuân Ánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Đặng Xuân Thanh cùng nhiều đại biểu bày tỏ sự đánh giá cao nội dung của buổi tọa đàm và sự đồng tình với thực trạng và những kiến nghị mà đại diện Bộ Giao thông Vận tải và Tổng cục Du lịch đã nêu trước đó.
Đại diện của các địa phương cho biết để Tây Bắc phát triển đòi hỏi sự kết nối của các địa phương trong vùng với nhau và giữa Tây Bắc với các trung tâm kinh tế xã hội lớn của đất nước. Lực liên kết phải thắng lực chia cắt mà giao thông là một giải pháp để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của các địa phương trong vùng.
Ông Phạm Trung Lương đến từ Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch bày tỏ cần xây dựng liên minh để phát triển du lịch Tây Bắc. Giao thông đi trước thì du lịch mới phát triển được. Ông Lương ví dụ, hẻm vực Tu Sản là một kì quan địa chất của Tây Bắc song nếu có máy bay trực thăng thì mới mong thu hút được đông đảo du khách tới Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn...
Giám đốc ĐHQGHN Phùng Xuân Nhạ, Chủ nhiệm Chương trình Tây Bắc:
Các nhiệm vụ thuộc Chương trình Tây Bắc theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ phải được thực hiện một cách thiết thực, khả thi, hiệu quả,không trùng lặp và đóng góp xứng đáng vào quá trình phát triển bền vững của Vùng.
Đến nay, Chương trình Tây Bắc đã lấy ý kiến của nhiều bộ, ngành, cơ quan trung ương, thông qua 45 nhiệm vụ khoa học trong đó có 25 nhiệm vụ đang thực hiện và 15 nhiệm vụ đã có những kết quả ban đầu, trong đó đề xuất một số mô hình sinh kế của vùng liên quan nông nghiệp, lâm nghiệp và du lịch.
Cùng với đó, trên cơ sở những nghiên cứu, khảo sát đánh giá tiềm năng thế mạnh của 14 tỉnh Tây Bắc, đội ngũ cán bộ khoa học của ĐHQGHN đã có tham vấn đối với báo cáo chính trị tại đại hội Đảng của các tỉnh, được các tỉnh đánh giá cao. Nhiều ý kiến của các nhà khoa học được Tổ soạn thảo văn kiện đại hội của tỉnh tiếp thu, bổ sung trong văn kiện trình Đại hội.
Theo kế hoạch đã đặt ra, ĐHQGHN tiếp tục chủ động làm đầu mối tập hợp đội ngũ cán bộ khoa học trong và ngoài nước, phối hợp với các địa phương để cùng giải quyết một số vấn đề là thế mạnh của ĐHQGHN như giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đã được quyết nghị tại đại hội Đảng bộ của các tỉnh.
.jpg)
.jpg)
