Năm vừa qua đã diễn ra  hàng loạt hoạt động hợp tác quốc tế quan trọng của ĐHQGHN, trong đó phải kể đến các chuyến thăm nhằm thúc đẩy hợp tác và giao lưu với cán bộ, sinh viên ĐHQGHN của các nguyên thủ quốc gia và các chính khách nước ngoài; các hoạt động hợp tác phát triển với các địa phương và doanh nghiệp trong nước cũng như việc xây dựng và triển khai có hiệu quả các chương trình, dự án quốc tế trọng điểm…

Hợp tác quốc tế: đa dạng về nội dung và hình thức

Năm 2016, Đại học Quốc gia Hà Nội tiếp tục là điểm đến của các nguyên thủ và chính khách cấp cao tạo dựng hình ảnh tốt đẹp cũng như khẳng định vị thế quốc gia của một cơ sở giáo dục đại học uy tín hàng đầu cả nước.

Ngày 6/9/2016, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam, Tổng thống Cộng hòa Pháp Francois Hollande đã tới thăm ĐHQGHN và có bài phát biểu với chủ đề: “Pháp - Việt Nam: Quan hệ đối tác hướng đến tương lai”. Chuyến thăm của Tổng thống Francois Hollande đánh dấu bước phát triển mạnh mẽ và mở ra nhiều triển vọng hợp tác trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo giữa hai nước.

Cũng nhân dịp này, Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn và Giám đốc ĐH Bách Khoa Paris Yves Demay đã ký kết Thỏa thuận hợp tác. Lễ ký kết giữa ĐHQGHN và ĐH Bách khoa Paris danh tiếng là minh chứng sống động về sự hợp tác hiệu quả giữa ĐHQGHN với các đối tác Pháp. Ngoài ra, ĐHQGHN cũng đã tham gia tích cực trong các cơ chế, chương trình hợp tác đa phương trong khuôn khổ Cộng đồng khối Pháp ngữ, Cơ quan Đại học Pháp ngữ - AUF, …

Vào ngày 7/11/2016, tại Phủ Chủ tịch, dưới sự chứng kiến của Tổng thống Michael Daniel Higgins và Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn và Giám đốc ĐH Cork (University College Cork - UCC) Michael B. Murphy đã ký kết văn bản hợp tác toàn diện. Tiếp đó, ngày 8/11/2016, Tổng thống Ireland Michael Daniel Higgins đã đến thăm và nói chuyện với cán bộ, sinh viên ĐHQGHN về Chiến lược Phát triển bền vững. Chuyến thăm của Tổng thống Ireland tới ĐHQGHN có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ góp phần củng cố và tăng cường mối quan hệ tốt đẹp Việt Nam - Ireland mà còn thúc đẩy sự hợp tác toàn diện giữa hai quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học, góp phần tích cực vào công cuộc đổi mới giáo dục và phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Với vai trò là thành viên của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC) và là thành viên Ban điều hành mạng lưới các Đại học Đông Nam Á - AUN, ĐHQGHN luôn chủ động và tích cực tham gia các hoạt động thúc đẩy triển khai các hoạt động hợp tác trong lĩnh vực đào tạo, nghiên cứu khoa học, kiểm định chất lượng, trao đổi sinh viên,... trong khu vực và thế giới. Năm 2016, nhiều lượt cán bộ và sinh viên của ĐHQGHN đã tham dự các hoạt động khoa học, giáo dục và giao lưu văn hóa với các quốc gia trong khu vực. Tại các hoạt động này, ĐHQGHN đã có những sáng kiến và những hoạt động cụ thể góp phần tăng cường kết nối và thúc đẩy hơn nữa các hoạt động hợp tác giữa các đại học trong khu vực. Một số hoạt động tiêu biểu bao gồm: Cuộc họp Giám đốc/Hiệu trưởng AUN lần thứ 8 và cuộc họp Ban điều hành AUN lần thứ 3; Cuộc họp lãnh đạo hợp tác quốc tế các trường đại học ASEAN+3 lần thứ 6; Hội nghị Giám đốc/Hiệu trưởng các trường đại học ASEAN+3 lần thứ 3; Khóa đào tạo ngắn hạn về trao đổi sinh viên “Tăng cường sức mạnh ASEAN hướng tới phát triển bền vững thông qua gắn kết cộng đồng”; Diễn đàn văn hóa thanh niên ASEAN lần thứ 14 và ASEAN+3 lần thứ 4; Diễn đàn Thủ lĩnh sinh viên ASEAN lần thứ 5 và cuộc họp mạng lưới AUN về công tác sinh viên; Diễn đàn giáo dục AUN lần thứ 16, ASEAN+3 lần thứ 5 và Cuộc thi hùng biện sinh viên năm 2016. ĐHQGHN cũng chủ động tổ chức các hoạt động tại Việt Nam, trong đó phải kể đến Chương trình “ASEAN trong Thế giới ngày nay” - AsTW 2016 được ĐHQGHN phối hợp với ĐH Kyushu, Nhật Bản và các đại học trong khu vực Đông Nam Á tổ chức.

Năm 2016, ĐHQGHN tiếp tục thúc đẩy và triển khai các chương trình, dự án quốc tế trọng điểm như Dự án Trường ĐH Việt Nhật… Trong năm qua, Trường ĐH Việt Nhật - Trường ĐH thành viên thứ 7 của ĐHQGHN đã tổ chức lễ khai trường và khai giảng 06 chương trình đào tạo đầu tiên. Hiệu trưởng Trường ĐH Việt Nhật là GS.TS Furuta Motoo - Chủ tịch Hội Hữu nghị Nhật - Việt, Chủ tịch Hội Nhật Bản nghiên cứu Việt Nam; Ông Tô Huy Rứa - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Trưởng Ban Tổ chức Trung ương là Hiệu trưởng danh dự của Nhà trường.

ĐHQGHN là đơn vị tiên phong trong nghiên cứu và đào tạo về biến đổi khí hậu tại Việt Nam và trong khu vực. Bên cạnh đó, ĐHQGHN còn tích cực tổ chức và tham gia nhiều hoạt động về biến đổi khí hậu. Ngày 25/10/2016, tại ĐHQGHN, Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu do Chủ tịch Hoesung Lee dẫn đầu đã có buổi làm việc với ĐHQGHN và tổ chức buổi thuyết trình về “Cập nhật cơ sở khoa học về biến đổi khí hậu” cho sinh viên, học viên cao học và các nghiên cứu sinh của ĐHQGHN trong lĩnh vực biến đổi khí hậu. Buổi thuyết trình được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức và đẩy mạnh những hoạt động của sinh viên và cộng đồng về biến đổi khí hậu thông qua việc cập nhật những thông tin liên quan đến biến đổi khí hậu.

Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 5 với chủ đề “Phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi toàn cầu” được bình chọn là một trong các sự kiện ấn tượng của hoạt động khoa học và công nghệ Việt Nam 2016.

Về quy mô, Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần này đã thu hút được sự quan tâm của hơn 1.200 nhà khoa học đăng ký tham gia và gửi tóm tắt báo cáo, trong đó có 150 nhà khoa học nước ngoài đến từ trên 30 quốc gia và vùng lãnh thổ. 834 bản báo cáo tóm tắt và gần 500 báo cáo toàn văn đã được lựa chọn trình bày tại hội thảo, trong đó có 30 báo cáo được mời và đặt hàng từ các học giả có uy tín và tầm ảnh hưởng hàng đầu trên thế giới về ngoại giao, văn hóa, kinh tế, giáo dục, đổi mới sáng tạo và biến đổi khí hậu. Trong số đó có 27 báo cáo toàn văn là các báo cáo chính đã được xuất bản trên Tạp chí Khoa học ĐHQGHN.

Về ý nghĩa, Hội thảo thực sự là nhịp cầu kết nối các nhà Việt Nam học và nghiên cứu Việt Nam trên toàn cầu, không chỉ nhằm thúc đẩy kết nối mạng lưới các nhà nghiên cứu Việt Nam mà bắt đầu hình thành các nhóm nghiên cứu phối hợp quốc tế. Đồng thời, Hội thảo lần này là một dấu mốc gắn kết, phát triển, đưa sự quan tâm của Việt Nam học truyền thống đến với những lĩnh vực rộng hơn, liên ngành hơn, gắn với các vần đề đương đại của Việt Nam.

Nhìn chung, các hoạt động quốc tế năm 2016 đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung với rất nhiều ý nghĩa trong việc tạo giá trị gia tang cho các hoạt động đào tạo và nghiên cứu của ĐHQGHN, tạo ra những xung lực mới cho những năm tiếp theo

Hợp tác trong nước: gắn nghiên cứu – triển khai với sản xuất – kinh doanh

Hoạt động hợp tác trong nước đã tạo được niềm tin với các cơ quan, doanh nghiệp và địa phương, cung cấp luận cứ khoa học cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và văn hoá, giáo dục, bảo vệ môi trường của các địa phương là một trong những nhiệm vụ quan trọng của hoạt động khoa học công nghệ ĐHQGHN. Thực hiện giá trị cốt lõi - tiên phong trong nghiên cứu khoa học và đào tạo trình độ cao, và chủ trương kết hợp giữa viện nghiên cứu và trường đại học, gắn nghiên cứu - triển khai với sản xuất - kinh doanh, ĐHQGHN đã xác định hợp tác trường - viện - doanh nghiệp - đối tác quốc tế vừa là phương thức vừa là mục tiêu phát triển.

Năm 2016, ĐHQGHN tập trung thúc đẩy hoạt động hợp tác phát triển với các địa phương và doanh nghiệp trong nước. Hoạt động hợp tác với các đối tác trong nước đa dạng, từ các khóa đào tạo ngắn hạn đáp ứng nhu cầu bồi dưỡng, nâng cao trình độ ngoại ngữ, năng lực lãnh đạo và quản lý của các cán bộ ở các địa phương, đến các hoạt động hợp tác trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, đưa các kết quả nghiên cứu ứng dụng vào thực tiễn, góp phần giải quyết các vấn đề mà doanh nghiệp và địa phương đang phải đối mặt. Một số hoạt động hợp tác nổi bật như: các nhiệm vụ hợp tác chuyển giao công nghệ tại các tỉnh khu vực Tây Bắc; các chương trình/dự án hợp tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ với các doanh nghiệp, các chương trình hội thảo, hội nghị khoa học, … ĐHQGHN đã phối hợp cùng Bộ Khoa học & Công nghệ, Ban chỉ đạo Tây Bắc và UBND tỉnh Hòa Bình tổ chức Hội thảo Khoa học và Công nghệ thúc đẩy liên kết và phát triển vùng Tây Bắc. Trong khuôn khổ hội thảo, Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình Nguyễn Văn Quang và Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch Hòa Bình Vũ Duy Bổng đã kí kết văn bản hợp tác giữa 3 bên, cam kết việc thực hiện đào tạo nguồn nhân lực; nghiên cứu - triển khai và chuyển giao công nghệ cũng như quảng bá, xây dựng hình ảnh của các bên. Đây là văn bản hợp tác đầu tiên được kí kết giữa ĐHQGHN với đồng thời cả 2 đại diện của địa phương và doanh nghiệp.

ĐHQGHN cũng đã ký kết hợp tác với Ban Quản lý Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Thỏa thuận hợp tác này hướng đến mục tiêu thiết lập mối quan hệ hợp tác chiến lược trong: đào tạo, bồi dưỡng, phát triển, cung cấp nguồn nhân lực khoa học và công nghệ có chất lượng và trình độ cao, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao; hỗ trợ khởi nghiệp và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp; nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; chuyển giao công nghệ; ứng dụng và sản xuất sản phẩm công nghệ cao để thực hiện thành công nhiệm vụ chính trị của mỗi bên và đóng góp một cách thiết thực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Cùng với các hoạt động quốc tế, hợp tác trong nước đang góp phần phát huy các tiềm lực đội ngũ các nhà khoa học của ĐHQGHN, gắn kết nghiên cứu với đào tạo và chuyển giao công nghệ cho địa phương, doanh nghiệp.

Có thể nói, năm 2016 qua đi với nhiều thành quả hợp tác tốt đẹp tạo tiền đề cho sự phát triển trong những năm tiếp theo, đồng thời mở ra những cơ hội mới cũng như tạo  động lực cho sự bứt phá và thu hút nguồn lực cho sự phát triển của Đại học Quốc gia Hà Nội trong giai đoạn mới.