- Xin Giáo sư cho biết quan điểm của ĐHQGHN trong việc triển khai các chương trình liên kết đào tạo quốc tế ?

ĐHQGHN là trung tâm đào tạo nghiên cứu khoa học có sứ mệnh cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao, đồng thời làm nòng cốt và có vai trò đầu tầu trong công cuộc đổi mới hoạt động đào tạo đại học, sau đại học của đất nước. Để thực hiện sứ mệnh này, ĐHQGHN có rất nhiều giải pháp, trong đó có việc đẩy nhanh quá trình hội nhập quốc tế theo nghĩa hướng tới chuẩn mực cao của giáo dục đại học cũng như NCKH bằng việc xây dựng các chương trình liên kết đào tạo quốc tế.

GS.TSKH Vũ Minh Giang - Phó giám đốc ĐHQGHN

Liên kết đào tạo quốc tế là con đường rút ngắn quá trình tiếp nhận công nghệ đào tạo tiên tiến của thế giới. Công nghệ đào tạo được hiểu là hệ thống phức hợp từ xây dựng chương trình, tổ chức đào tạo, kiểm định, đánh giá,…

Thông qua liên kết đào tạo quốc tế, ĐHQGHN nhằm mục tiêu đào tạo đội ngũ bao gồm cả cán bộ quản lý và cán bộ chuyên môn đạt chuẩn quốc tế. Cán bộ của ĐHQGHN có thể trực tiếp tham gia vào quy trình đào tạo này, vừa lĩnh hội kiến thức chuyên môn, vừa tiếp thu công nghệ đào tạo tiên tiến.

Các chương trình đào tạo của ĐHQGHN thường không lấy nguyên mẫu các chương trình đào tạo của nước ngoài, trừ các lĩnh vực khoa học yêu cầu lấy 100% theo chương trình đối tác nước ngoài, đó là các chương trình đào tạo của khoa học chính xác và khoa học tự nhiên như toán, lý… Các chương trình còn lại đều có những hợp phần và nội dung được Việt Nam hóa, phù hợp với hoàn cảnh của Việt Nam.

Việc triển khai các chương trình liên kết đào tạo tiên tiến còn là thử nghiệm của Việt Nam trong việc đưa các hợp phần ngày càng đảm nhiệm càng nội dung của chương trình đạt chuẩn mực quốc tế. Mục tiêu này phù hợp với một trong những giá trị cốt lõi của ĐHQGHN là đảm bảo chất lượng cao và nghiên cứu khoa học đỉnh cao.

Khi Việt Nam là thành viên của các tổ chức quốc tế như WTO.. thì việc triển khai đào tạo liên kết quốc tế là một nhu cầu tất yếu. Với vai trò nòng cốt và đầu tàu của hệ thống giáo dục đại học nước nhà, ĐHQGHN phải tiên phong trong việc thực hiện nhiệm vụ này.

Nói cách khác, trong hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam và bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, ĐHQGHN không thể đứng ngoài mục tiêu đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội hướng tới chuẩn quốc tế. Các trường đại học hàng đầu thế giới có các chương trình đào tạo chất lượng cao, chi phí rất cao, không phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam. Do vậy việc triển khai các chương trình liên kết đào tạo quốc tế tại Việt Nam là giải pháp giúp người học có điều kiện tiếp cận các chương trình đào tạo quốc tế với chi phí thấp hơn. Song cũng cần phải khẳng định lại một lần nữa là định hướng của ĐHQGHN là đáp ứng nhu cầu chất lượng cao, không chạy theo số lượng.

- Xin Giáo sư cho biết một số thông tin cụ thể về việc triển khai liên kết đào tạo quốc tế ở ĐHQGHN ?

ĐHQGHN hiện có 79 chương trình liên kết đào tạo quốc tế. Về cơ bản, đây là những chương trình chất lượng cao, trong đó nhiều chương trình kết hợp thực hiện nhiệm vụ chiến lược của ĐHQGHN là chủ động vươn lên tầm quốc tế, đảm bảo sứ mệnh đào tạo và nghiên cứu khoa học chất lượng cao, trình độ cao. Để thực hiện điều đó, ĐHQGHN chủ động chọn những ngành, chuyên ngành đã cận kề quốc tế để tập trung đầu tư, liên kết với các đối tác nước ngoài, coi đó là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo. Trong đó, ĐHQGHN đã và đang triển khai nhiều chương trình đào tạo liên kết với các đại học, viện hàng đầu thế giới như JAIST (Nhật Bản), Đại học Dresden (Đức)…

Trao bằng Thạc sĩ liên kết giữa trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐHQGHN với Đại học Dresden (Đức)

Gần đây, các chương trình liên kết của ĐHQGHN còn là thực hiện nhiệm vụ chính trị, trong đó có việc triển khai Đề án 165 đào tạo cán bộ nguồn lãnh đạo cho tương lai. ĐHQGHN đang thực hiện 3 chương trình trong khuôn khổ của Đề án này, trong đó có liên kết với những trường đại học đẳng cấp rất cao như Đại học Upsalla (Thụy Điển) - nằm trong top 100 đại học hàng đầu thế giới. Thực tế chỉ ra rằng không phải chương trình nào cũng liên kết với các đại học hàng đầu bởi chi phí rất cao và những yêu cầu rất khắt khe khác.

- Xin Giáo sư cho biết quy trình triển khai chương trình liên kết đào tạo quốc tế tại ĐHQGHN ?

Bên cạnh các chương trình liên kết đào tạo quốc tế do Bộ Giáo dục và đào tạo cho phép thực hiện, với quyền tự chủ - tự chịu trách nhiệm cao do Chính phủ giao cho, ĐHQGHN có quyền hợp pháp trong việc triển khai thực hiện các chương trình liên kết đào tạo quốc tế. Đó là quyền đi đôi với trách nhiệm. ĐHQGHN luôn thể hiện trách nhiệm cao đối với những quyền được giao.

Hiện nay, quy trình thẩm định và cho phép liên kết đào tạo quốc tế của ĐHQGHN được thực hiện rất nghiêm túc và ngày càng nghiêm ngặt. ĐHQGHN đã ban hành văn bản hướng dẫn về liên kết đào tạo quốc tế. Quy trình thẩm định chặt chẽ gồm 2 bước: Ban Quan hệ quốc tế thẩm định tư cách đối tác; Viện Đảm bảo chất lượng giáo dục thẩm định tính được kiểm định của chương trình đào tạo. Trên cơ sở đó, Ban Đào tạo sẽ là đơn vị đề xuất việc thực hiện chương trình đào tạo đại học, Khoa Sau đại học hoặc Ban Khoa học Công nghệ làm tờ trình về các chương trình đào tạo sau đại học. Quy trình này được thực hiện nhằm đảm bảo sự khách quan, độc lập của các bộ phận, đồng thời đảm bảo tính tương quan định hướng của ĐHQGHN trong liên kết đào tạo quốc tế. Hàng năm, ĐHQGHN rà soát các chương trình đang thực hiện và triển khai các chương trình đào tạo mới.

Sản phẩm đào tạo của các chương trình này là các nhà quản lý, nhà khoa học có uy tín đã cho thấy tính hữu dụng và ích lợi của chương trình liên kết quốc tế. Phản hồi của những cựu sinh viên cũng đánh giá cao chất lượng các chương trình đào tạo này.

Việc triển khai các chương trình liên kết quốc tế cho phép ĐHQGHN dần dần vươn lên tiếp nhận các công nghệ đào tạo tiên tiến. Nhiều cán bộ trưởng thành qua các chương trình này: có thể giảng dạy đạt chuẩn quốc tế, giảng dạy bằng tiếng nước ngoài, thậm chí giảng dạy ở các đại học nước ngoài. Liên kết đào tạo quốc tế là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo và đẩy mạnh tiến trình hội nhập của giáo đục đại học.

- Trong những ngày gần đây có một vài bài báo nói về chương trình liên kết đào tạo của một đơn vị thuộc ĐHQGHN, cho rằng đối tác của đơn vị ấy là “dởm”, xin Giáo sư cho biết ý kiến ?

“Dởm” là trường không có thật, là mạo danh thì với quy trình thẩm định của ĐHQGHN làm sao lại có một đối tác như vậy. Có lẽ một vài tờ báo khi dẫn bài viết của một blog cá nhân đã không thận trọng xác minh nên đã có sự nhầm lẫn như vậy.

Dù sao đây cũng là một điều đáng tiếc. Nhưng điều quan trọng là sự thật thì cuối cùng vẫn là sự thật. Tôi cũng không bận tâm nhiều về việc này.

- Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư.