|
Ngày nay chỉ cần chưa tới một khoản tiền vài tră m đô la là người ta có thể góp phần chấm dứt bao tranh cãi tốn giấy mực về nguồn gốc của tổ tiên minh từ nhiều thập kỷ qua. ít ra, đó là khoản tiền cần có để một người tìm lại dấu vết không đầy đủ nhưng rất chính xác về di truyền của tổ tiên mình.
Câu chuyện Megan Lan đi tì m cụ ngoại
Theo bài viết của Megan Lane đăng trên BBC News Magazine, mục Khoa học thì chỉ cần bỏ ra 180 bảng Anh là bạn có thể nhờ các nhà khoa học ở Oxford Ancestors tìm lại dấu vết di truyền họ ngoại (bạn có thể xem trang web của Oxford Ancestors).
Chính Megan Lane, một phụ nữ chủng da trắng ở New Zealand, đã biết rằng tổ tiên của cô đến từ xứ Sclotland nhưng dấu vết qua các tài liệu chỉ nói không quá thời điểm đầu thế kỷ 19.
Nay nhờ công nghệ di truyền có thể xác định gốc tích gen của một người tới hàng chục nghìn năm về trước, Megan Lane tìm thấy dấu vết một trong những cụ ngoại của cô từng sống ở vùng nay thuộc Bắc Hy Lạp.
Năm năm trước, giáo sư Bryan Sykes từ trường đại học Oxford đã công bố nghiên cứu cho thấy bất cứ người gốc châu Âu nào cũng có thể tìm lại dấu vết tổ tiên sống cách đây 40 nghìn năm.
Ông dùng một dạng DNA là mitochondrial DNA (mtDNA) đ ể vẽ lại bản đồ của sự tiến hóa loài người trải qua và giải quyết một số câu đố về di truyền. mtDNA được truyền từ mẹ sang con và thay đổi rất ít theo dòng thời gian.
Chính Bryan Sykes đã chứng minh người Polynesian là gốc châu á, không phải gốc Nam Mỹ.
Giáo sư Sykes đã giúp Megan Lane tìm thấy dấu tích của gia đình kéo từ Ursula, con gái lớn nhất của bà tổ Eve, người sống 45 nghìn năm trước tại vùng nay thuộc Bắc Hy Lạp.
Kết quả chưa đầy đủ
Tuy nhiên, nhà sử học Lord Renfrew nói việc dùng DNA để tìm tổ tiên chỉ vẽ ra một bức tranh không đ ầy đủ vì nó bỏ qua tất cả những người khác từng đóng góp vào toàn bộ ‘quý gen’ của chúng ta.
Vì chỉ lần lùi lại ba thế hệ là mỗi người có tới tám cụ, còn lùi lại 10 đời thì ta có hơn 1000 người là tổ tiên. Theo ông, nếu chỉ nghiên cứu nhiễm sắc thể Y và mtDNA thì ta chỉ tìm ra đ ược một phần nhỏ số người đóng góp vào toàn bộ số gen của mỗi người chúng ta.
Cũng vì thế, Megan Lane không thể nào tìm được dấu vết của dòng cha cô đ ể khỏi băn khoăn với câu hỏi liệu trong cô có dòng máu thổ dân Maori ở New Zealand hay không.
Tuy thế, việc nghiên cứu mtDNA đang phát triển mạnh ở Anh và Mỹ. Nó hỗ trợ cho những ai muốn nghiên cứu gia phả và cây gia hệ.
Tại Hoa Kỳ có các công ty như Family Tree DNA và DNAPrint Genomics hoạt động trong lĩnh vực này.
Chúng ta là ai?
Nhìn chung, người châu Âu đ a số có gốc từ một trong bảy phụ nữ đầu tiên. Khoảng một nửa là con cháu bà Helena sống ở vùng Pyrenees 20 nghìn năm trước.
Trong số những tộc người ngoài châu Âu thì các nhà khoa học nay mới xác đ ịnh được khoảng 29 gia tộc cổ.
Con số này gồm cả 12 tộc trong số người gốc châu Phi, bốn trong số người thổ dân Bắc Mỹ (Native Americans) và chín trong số tổ người Nhật.
|
