1. Họ và tên: Nguyễn Thị Thuý Hà                                   2. Giới tính: Nữ

3. Ngày sinh: 19/02/1979                                                4. Nơi sinh: Nghệ An

5. Quyết định công nhận nghiên cứu sinh số: 4618/2016/QĐ-XHNV ngày 29/12/2016 của Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN

6. Các thay đổi trong quá trình đào tạo (nếu có): không

7. Tên đề tài luận án: Đặc điểm từ vựng – ngữ nghĩa của ca từ trong ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975

8. Chuyên ngành: Ngôn ngữ học                                    9. Mã số: 62 22 02 40

10. Cán bộ hướng dẫn khoa học: GS.TS Nguyễn Đức Tồn

11. Tóm tắt các kết quả mới của luận án:

- Ngoài việc xây dựng được khung lí thuyết về từ, nghĩa của từ, trường từ vựng - ngữ nghĩa; hiện tượng chuyển trường, luận án còn xác định khái niệm “ca từ”, “ca khúc cách mạng” để nhận diện, lựa chọn chính xác tư liệu được khảo sát. Đặc biệt, luận án đã trình bày và luận giải quan điểm riêng về “ý nghĩa biểu trưng” để làm cơ sở nghiên cứu.

- Luận án đã khảo sát 175 ca khúc cách mạng giai đoạn 1945 -1975, thu được 2.583 từ ngữ với tổng số 13.897 lần sử dụng, phân lập thành 8 trường từ vựng - ngữ nghĩa; chỉ ra được tính tầng bậc, tính giao thoa, đặc điểm phân bố, chức năng biểu hiện ngữ nghĩa của từ ngữ trong mỗi trường.

- Luận án đã thống kê được 826 từ ngữ có sự chuyển trường từ vựng-ngữ nghĩa với tổng tần số 2.650 lần xuất hiện; phát hiện và chỉ ra cụ thể ẩn dụ và hoán dụ là hai phương thức chuyển nghĩa tiêu biểu đã đưa đến sự chuyển trường từ vựng – ngữ nghĩa của từ; phân tích, lí giải khả năng biểu hiện ý nghĩa của từ ở trường từ vựng – ngữ nghĩa mới đã được chuyển sang.

- Luận án đã phân tích và miêu tả cụ thể từng ý nghĩa biểu trưng của bốn từ ngữ điển hình có tần số xuất hiện cao với tư cách là những tín hiệu thẩm mĩ văn chương - đó là: lòng (tấm lòng), đường, mùa xuân, lửa; phân tích những yếu tố tác động, cơ chế hình thành ý nghĩa biểu trưng và những điểm độc đáo, đặc thù của từ vựng được sử dụng trong ca khúc cách mạng giai đoạn 1945 - 1975.

- Luận án đã chỉ ra những đặc điểm tiêu biểu của từ vựng – ngữ nghĩa, nội dung phản ánh, hình tượng nhân vật trung tâm trong ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975. Đặc biệt, luận án đã chỉ ra những yếu tố tác động, chi phối đến đặc điểm tri nhận, cách biểu hiện cuộc sống, đặc biệt là thủ pháp nghệ thuật khắc họa hình tượng con người Việt Nam trong các ca khúc cách mạng giai đoạn 1945 – 1975.

12. Khả năng ứng dụng trong thực tiễn: Các kết quả nghiên cứu của luận án có thể được sử dụng như một tài liệu tham khảo phục vụ cho việc học tập, nghiên cứu hay giảng dạy tiếng Việt; một tài liệu hữu ích cho các nhạc sĩ tham khảo để nâng cao chất lượng sử dụng ngôn ngữ trong sáng tác ca khúc; là tài liệu hữu ích cho công tác giảng dạy các bộ môn lí luận âm nhạc, kĩ thuật giảng dạy thanh nhạc trong các Trường, Học viện âm nhạc, Trung tâm văn hóa nghệ thuật trong cả nước.

13. Các hướng nghiên cứu tiếp theo: Nghiên cứu về ngôn ngữ trong ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975 trên bình diện ngữ âm, ngữ dụng và ngữ pháp.

14. Các công trình công bố liên quan đến luận án:

1. Nguyễn Thị Thúy Hà (2019), “Ý nghĩa biểu trưng của từ lòng trong ca từ các ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975”, Tạp chí Ngôn ngữ (8+9), tr.135-147.

2. Nguyễn Thị Thúy Hà (2019), “Hình ảnh con người Việt Nam qua trường từ vựng - ngữ nghĩa chỉ người trong ca từ các ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975”, Tạp chí Ngôn ngữ (11), tr. 64-80.

3. Nguyễn Thị Thuý Hà (2020) “Một số nghĩa biểu trưng của từ “lửa” trong ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975”, Tạp chí Văn hoá Nghệ thuật Quân đội (36), tr. 47-49.

4. Nguyễn Thị Thuý Hà (2021), “Ý nghĩa biểu trưng của từ xuân/mùa xuân trong ca khúc cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975”, Tạp chí Văn nghệ Quân đội (961), tr. 96-101.