|
Cùng với việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, Trường ĐH Công nghệ sẽ là một trung tâm nghiên cứu triển khai trình độ cao, xứng tầm khu vực và trên thế giới trong những lĩnh vực công nghệ trọng điểm.
Từ khi thành lập, Trường ĐH Công nghệ đã đạt được những kết quả đáng biểu dương cả trong đào tạo và nghiên cứu khoa học. Trong những năm qua, thông qua việc liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp, nguồn nhân lực được đào tạo đã đáp ứng rất cao nhu cầu và yêu cầu của các công ty, tập đoàn lớn trong và ngoài nước. Và như vậy, mô hình đào tạo của nhà trường đã từng bước gắn chặt với thực tiễn. Đối với nghiên cứu triển khai, thông qua hợp tác quốc tế, nhiều hướng nghiên cứu mũi nhọn được tiến hành. Số các bài báo khoa học công bố trên những tạp chí uy tín tăng lên nhanh chóng.
Với đặc thù chuyên sâu về khoa học công nghệ, nhà trường đã phát huy hiệu quả tính “không biên giới” của khoa học công nghệ, chú trọng đầu tư nhân lực, vật lực phát triển những ngành khoa học công nghệ mũi nhọn trên thế giới như: khoa học vật liệu và công nghệ nano, khoa học máy tính...
Nằm trong một trung tâm đào tạo đại học, sau đại học và nghiên cứu khoa học đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao hàng đầu đất nước, đạt trình độ quốc tế, Trường ĐH Công nghệ được thừa hưởng những tính ưu việt sẵn có thông qua tính liên thông liên kết như: có một đội ngũ cán bộ giảng dạy hùng hậu đạt trình độ quốc tế; các phòng thí nghiệm hiện đại có thể thực hiện những nghiên cứu tiên tiến, mũi nhọn; sự đa dạng trong nghiên cứu liên ngành cũng như các mối quan hệ hợp tác quốc tế… Cũng chính bởi vậy, ngay từ khi thành lập, trường ĐH Công nghệ đã dần khẳng định được vị thế và uy tín trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, trở thành một đối tác tin cậy của nhiều trường đại học, viện nghiên cứu và tập đoàn công nghiệp lớn trên thế giới. Nhà trường đã phát huy hiệu quả tính liên thông liên kết để tạo ra những sản phẩm nghiên cứu khoa học công nghệ đặc thù giao thoa với các ngành khoa học xã hội & nhân văn.
Nhưng để xây dựng trường ĐH Công nghệ trở thành một trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực khoa học công nghệ hàng đầu Việt Nam và khu vực, nhà trường cần phải chú trọng tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ nhất, lựa chọn xây dựng một số ngành công nghệ đạt trình độ quốc tế. Hướng tới nghiên cứu và tạo ra các sản phẩm khoa học công nghệ có hàm lượng công nghệ cao, ứng dụng thực tiễn lớn. Chúng ta nên tham khảo một số sản phẩm khoa học công nghệ tiêu biểu của các trường đại học nằm trong top 200 thế giới. Bên cạnh đó, để xây dựng Trường ĐH Công nghệ trở thành một trung tâm nghiên cứu mạnh thì nội dung chương trình cũng như phương pháp giảng dạy phải mang “hàm lượng” nghiên cứu khoa học cao, trong đó khuyến khích cán bộ nghiên cứu, giảng dạy, nghiên cứu sinh, thậm chí cả học viên, tích cực công bố các bài báo trên các tạp chí chuyên ngành quốc tế uy tín (ISI), có chỉ số IF (impact factor) cao. Không chỉ dừng ở những nghiên cứu mang tính hàn lâm, Trường ĐH Công nghệ cũng cần phải đẩy mạnh phát triển những nghiên cứu ứng dụng dựa trên việc sử dụng tối đa nguồn lực đầu tư. Nhà trường phải coi nghiên cứu ứng dụng là thế mạnh. Việc phát triển các nghiên cứu ứng dụng mang tính thực tiễn, hàm lượng khoa học công nghệ cao sẽ thu hút sự chú ý của các doanh nghiệp công nghệ. Cùng với việc tăng số bằng phát minh, sáng chế (patent), nhà trường cũng cần phải chú trọng đầu tư ươm tạo các tài năng trẻ thông qua các mô hình vườn ươm (incubator) vốn đã được triển khai thành công ở nhiều nước như Mỹ, Nhật, Ấn Độ…
Để có được các sản phẩm đầu ra (output) có chất lượng nhà trường cần phải xây dựng những đề tài khoa học “xứng tầm”, những đề án thương mại hóa sản phẩm công nghệ. Bởi ngoài việc hướng tới các sản phẩm khoa học công nghệ có hàm lượng công nghệ cao thì cần thiết phải coi trọng tính khả thi và tính thực tiến của sản phẩm công nghệ nghiên cứu.
Trong bất cứ quy trình phát triển nào thì quan trọng hơn cả vẫn là yếu tố con người, tức là xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao. Nhà trường cần phải đầu tư phát triển đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ có học vị tiến sĩ, có phương pháp giảng dạy và nghiên cứu tiên tiến, có khả năng giảng dạy chuyên ngành công nghệ bằng tiếng Anh, song song với đó cần phải có những cán bộ quản lý có cả “tâm” và “tầm”. Môi trường cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, đặc biệt là khi chúng ta đang triển khai các chương trình đạt chuẩn quốc tế. Chính vì vậy, Trường ĐH Công nghệ cần phải xây dựng “văn hóa nghiên cứu khoa học”, “văn hóa chất lượng”, công nghệ hóa, chuyên nghiệp hóa… Và ở đây, tinh thần cộng đồng cần được phát triển, cùng với đó phải phát huy tối đa tính liên thông liên kết trong ĐHQGHN.
Để thực hiện được các nhiệm vụ trọng tâm trên, Trường ĐH Công nghệ phải tìm ra các hướng tiếp cận nhanh nhất, hiệu quả nhất và bền vững nhất.
Để làm được điều này trước hết nhà trường cần phải hình thành một “văn hóa” biết tư duy thay vì “văn hóa biện bạch” trong đội ngũ cán bộ quản lý, giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Bất cứ hệ quả là như thế nào thì trước hết phải tìm nguyên nhân từ chính mình. Chẳng hạn, khi chất lượng đầu vào giảm, thay vì tìm kiếm nguyên nhân ở xã hội thì cần phải nhìn nhận nguyên nhân từ trong mỗi cá nhân và trong tập thể. Một điều quan trọng khác chính là phát huy tính sáng tạo trong từng cá nhân, tập thể nhà trường: tư duy mỗi con người cần phải thoát khỏi quá khứ, hướng về tương lai và dám chấp nhận cạnh tranh để từ đó tạo ra những ý tưởng, sản phẩm mới hữu ích, có khả năng ứng dụng thực tiễn cao.
Xu hướng giáo dục đại học trên thế giới hiện nay là tăng tính tự chủ, điều này đồng nghĩa với việc giảm đầu tư. Chính vì vậy, trong khi các điều kiện về tự chủ tài chính, đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất có hạn thì không nên tăng quy mô đào tạo, mà thay vì thế, cần tìm ra các giải pháp khác. Do đặc thù về chuyên ngành đào tạo và hiện trạng về đội ngũ cán bộ giảng dạy, cơ sở vật chất, Trường ĐH Công nghệ phải làm theo một quy trình ngược. Tức là không tăng quy mô ngay mà trước hết cần đẩy mạnh liên kết quốc tế để nâng cao chất lượng, từ đó tạo ra nguồn thu. Khi đã tăng chất lượng đào tạo và nguồn thu có lúc đó mới tăng quy mô.
Ngoài ra, cần đặc biệt coi trọng quản lý chất lượng, nhất là quản lý đầu ra để những sinh viên, học viên tốt nghiệp ra trường phải là những người có trình độ, năng lực cao đáp ứng được các yêu cầu, đòi hỏi của công việc và xã hội. Điều này chỉ có thể làm được khi chúng ta dạy thực, học thực. Và như vậy, cần phải đặt ý thức, trách nhiệm của người thầy lên hàng đầu.
Ở đây, chúng ta phải giải quyết một cách cân đối mối liên hệ giữa chất lượng, hiệu quả và số lượng.
Trong trường hợp thứ nhất, tăng quy mô, chất lượng và hiệu quả giảm. Trong trường hợp này, nếu tăng quy mô đào tạo đại học chính quy của một trường đại học không được tự chủ về tài chính, chất lượng đào tạo giảm (tỷ lệ sinh viên/tiến sĩ tăng, cơ sở vật chất không đảm bảo), dẫn đến uy tín xã hội giảm.
Trường hợp thứ hai, tăng quy mô, tăng hiệu quả: nếu tăng quy mô đào tạo sau đại học, mở mã ngành kép trên cơ sở đảm bảo chất lượng (số lượng giảng viên có học vị tiến sĩ chiếm gần 60%) thì: Tăng kinh phí hỗ trợ đầu tư đề tài nghiên cứu khoa học; Tăng “hàm lượng” nghiên cứu khoa học cho người học và tăng nguồn nhân lực thực hiện đề tài, dự án; Thu hút thêm tiến sĩ chuyên ngành để tạo tiền đề tăng quy mô các ngành khác.
Trường hợp thứ ba, tăng quy mô, tăng hiệu quả: Chúng ta tăng liên kết đào tạo quốc tế với các trường đại học nằm trong top 200. Trong trường hợp này, cần phải đào tạo nguồn lực theo chuẩn của đối tác; học tập công nghệ, quy trình đào tạo của đối tác; phát triển đội ngũ cán bộ giảng dạy, quản lý (nội địa hóa chương trình của đối tác bằng cách tăng số lươngh cán bộ Việt Nam đạt yêu cầu của đối tác; Tăng nguồn thu để tăng thu nhập cho cán bộ, phát triển cơ sở vật chất).
Với định hướng khoa học công nghệ chính xác có tầm nhìn Châu Á và thế giới, cùng với đội ngũ các nhà khoa học tài năng, Trường ĐH Công nghệ đã và đang vững bước trên con đường hội nhập quốc tế, là một địa chỉ tin cậy cho thế hệ trí thức trẻ Việt Nam thực hiện hoài bão khoa học công nghệ sánh vai cùng các cường quốc kinh tế tri thức.
|
