|
Cũng trong thời điểm này những nhà lãnh đạo ở trường Polytechnique muốn mở rộng sự đào tạo ở trường này cho sinh viên ngoại quốc không học theo chương trình của những lớp dự bị của Pháp (chương trình học hai hoặc ba năm sau cấp ba để dự bị thi vào những « trường lớn » ở Pháp). Năm 1995, giáo sư Roland Sénéor là người có trách nhiệm đối ngoại ở trường Polytechnique lúc ấy có nhờ tôi tìm những sinh viên Việt Nam xuất sắc để khuyến khích họ thi vào trường Polytechnique. Tôi vui mừng nắm cơ hội này vì trong nhiều năm trước đây tôi đã không thành công lắm trong việc giúp đỡ sinh viên Việt Nam đi du học ở ngoại quốc nhất là ở Hoa Kỳ với sự giúp đỡ của những bạn đồng nghiệp bên ấy.
Cũng vào lúc đó Đại Học Quốc Gia Hà Nội ra đời với sự lãnh đạo của giáo sư Nguyễn Văn Đạo. Vì tôi theo học chương trình Đại học tại Hoa Kỳ và đã làm phó giáo sư giảng dạy Vật lý tại Đại học Brown (Hoa Kỳ) trước khi về Pháp, giáo sư Nguyễn Văn Đạo và nhiều vị giáo sư khác, nhất là giáo sư Đàm Trung Đồn, đã hỏi ý kiến tôi về việc thành lập một chương trình đặc biệt cho những sinh viên xuất sắc được chọn vào Đại học Quốc gia (ĐHQG). Tôi thấy chuyện này rất quan trọng để Việt Nam sẽ có một đội ngũ khoa học hàng đầu sau này giúp vào những đại học, kỹ nghệ, kinh tế và những viện nghiên cứu trong tương lai, và tôi đã hoàn toàn tán thành việc này. Đây là giai đoạn đầu của Chương trình Đào tạo Cử nhân Khoa học Tài năng (ĐTCNKHTN) tại Đại học Quốc gia.
Mặc dầu sự thành lập của chương trình này phóng theo mô hình Hoa Kỳ, chương trình giảng dạy ở Việt Nam lại khác hẳn so với những chương trình danh dự dùng trong các đại học có tiếng ở Mỹ. Các giáo sư Việt Nam đã quyết định dành cho toán học một địa vị quan trọng trong chương trình học tập, tương đương với những chương trình học tập trong những lớp dự bị ở Pháp. Vì quyết định này và sự thu hút được những sinh viên xuất sắc như một số lớn sinh viên được giải Olympiad quốc tế hay toàn quốc, ĐHQG Hà Nội có ưu thế đối với các đại học khác ở Việt Nam trong những kỳ thi sau này vào trường Polytechnique (2/3 tổng số sinh viên Việt Nam được nhận vào Polytechnique đã học hai hoặc ba năm tại lớp ĐTCNKHTN)
Sau mười năm, với trên 100 sinh viên Việt Nam được học hoặc đang học theo chương trình đào tạo tại Polytechnique, chúng ta có thể hỏi kết quả như thế nào ? Bây giờ có lẽ còn quá sớm để trả lời câu hỏi này một cách chính xác vì chúng ta phải đánh giá sự thành công của chương trình này theo những kết quả các sinh viên sau khi ra đời trong việc làm của họ chứ không phải vì thứ họ đạt được trong lúc học ở trường. Mặc dầu còn hơi sớm, những thành tích đầu tiên cho ta thấy đây là một chương trình đã thành công và sau này có thể giúp Việt Nam nhiều trong việc xây dựng đất nước.
Về ngành Toán học có Ngô Đắc Tuấn (khóa X1997), ra trường đứng đầu cùng với một bạn người Pháp, đã lấy bằng tiến sĩ (TS) cách đây ít năm, đã thành công rực rỡ trong việc nghiên cứu và đã có một địa vị vĩnh viễn trong Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp ; Nguyễn Hoài Minh vừa lấy tiến sĩ Toán học và sẽ tiếp tục công trình khảo cứu ở Hoa Kỳ tại Đại học Rutgers và viện Institute for Advanced Study ở Princeton.
Một số sinh viên Việt Nam ra trường đã chọn làm tiến sĩ ở Hòa Kỳ tại những đại học nhiều tiếng tăm như Đỗ Quốc Anh (X1997), một sinh viên lớp ĐTCNTN trẻ tuổi nhất được nhận vào trường Polytechnique, đã học xuất sắc tại đây, và đã theo học ngành kinh tế tại Đại học Harvard ; Nguyễn Thái Hà (X1997) về toán ứng dụng tại Đại học Illinois, Lương Tuấn Anh (X2000) về kinh tế ở Đại học Princeton, Cao Vũ Dân (X2002) về kinh tế ở MIT, Vũ Việt Anh (X1999) về toán học ở Đại học Columbia, Trần Văn Xuân (X2000) về cơ học ở Đại học Michigan, Lê Thái Hoàng (X2001) về toán học ở UCLA và Nguyễn Bình MInh (X2002) về Vật Lý ở Đại học Northwestern.
Một số sinh viên khác đã làm xong luận án tiến sĩ ở Pháp như Ngô Đức Thành (X1998), Ngô Đức Duy (X1998) về toán học, Nguyễn Đức Trung Kiên (X1998) và Nguyễn Đức Phương (X1998) về Vật lý, Bùi Văn Điệp (X1999) và Đào Thiện Hải (X1999) về Vật lý ứng dụng. Một số khác sau khi ra trường đã quyết định không làm tiến sĩ và đã làm việc như kỹ sư trong kỹ nghệ ở Pháp và một số nhở ở Châu Âu.
Một trường hợp đặc biệt đáng chú ý là Ngô Đức Thành (X1998) sau khi làm luận án tiến sĩ xuất sắc ở Pháp, đã đến làm việc tại Đại học Tokyo, ngành Vật lý địa cầu và đã đạt được nhiều kết quả tốt trong hai năm vừa rồi. Sau đó được mời ở lại Nhật thêm 5 năm, Thành đã từ chối và quyết định về Việt Nam phục vụ đất nước.
Hiện nay đã có một số nhỏ sinh viên ở Polytechnique trở về Việt Nam như Bùi Văn Điệp (X1999), Nguyễn Anh Hoa (X2000) về ngành kỹ sư và Nguyễn Vĩnh Xuân Tiên (X2000) về giáo dục.
Sự đào tạo ở Polytechnique không phải là chuyên môn mà là rất rộng. Đã có rất nhiều sinh viên Pháp ra trường cầm đầu trong kỹ nghệ Pháp. Nhiều sinh viên đã đổi ngành một cách dễ dàng và đã thành công như nguyên tổng thống Pháp Giscard d’Estaing là cựu sinh viên trường này. Trong những sinh viên Việt Nam được đào tạo ở đây cũng có những người thành công sau khi ra trường và đã đổi nghề như Nguyễn Xuân Sơn (X1996) sau khi đã học xong Vật lý tại trường, đã làm xong tiến sĩ Vật lý, đã đổi nghề theo đường kinh tế và đã rất thành công ở Luân Đôn. Vũ Ngọc Anh (X2001) chuyên về Vật lý và đã được phần thưởng của Polytechnique vì đã tập sự xuất sắc ở hãng IBM (Mỹ), đã ra trường nhưng quyết định không theo học bằng tiến sĩ và đang làm cho một hãng tư vấn về kỹ nghệ và chiến lược ở Pháp, một địa vị đòi hỏi sự phối hợp về học thức rộng về kinh tế và kỹ sư.
Chính phủ Pháp, trường Polytechnique và các mạnh thường quân như giáo sư Odon Valet đã đóng góp một cách thiết thực không vụ lợi giúp Việt Nam đào tạo một số nhân tài xuất sắc về khoa học kinh tế có thể giúp Việt Nam bay lên. Đến lúc này là lúc chính phủ Việt Nam phải biết nắm thời cơ dùng những tài năng trẻ bằng cách tạo điều kiện làm việc để đem họ về Việt Nam giúp vào việc kiến thiết đất nước. Để chậm trễ lâu dài chuyện này sẽ rất khó khuyến khích những người này trở lại quê hương trong tương lai vì những lý do cá nhân…
|
