Những năm 1960-1970 số cán bộ nữ trong các khoa tự nhiên chỉ có khoảng 10 chị. Không chị nào có trình độ trên đại học. Thời kỳ này cán bộ vừa tốt nghiệp đại học chỉ được chuẩn bị bài vài tháng đã phải lên lớp giảng. Điều kiện giảng dạy rất khó khăn, không có sách cũng như không có giáo trình. Giảng dạy chủ yếu dựa vào những giáo trình của Liên xô cũ, không có thực hành. Số cán bộ giảng dạy có trình độ tiến sĩ hầu như rất ít, nhất là nữ càng hiếm. Nhưng do sự sáng suốt của Ban giám hiệu Nhà trường cũng như Ban chủ nhiệm khoa trong các thời kỳ đã chú ý mạnh dạn cử nhiều cán bộ giảng dạy đi đào tạo ở nước ngoài và đào tạo trong nước, vì vậy đội ngũ cán bộ giảng dạy có trình độ cao càng ngày càng tăng lên.

Trong 50 năm qua chị em nữ đã kề vai sát cánh cùng đồng nghiệp nam trong công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học. Hiện nay hầu hết chị em cán bộ giảng dạy đều có trình độ chuyên môn vững vàng, thông thạo ngoại ngữ, có lòng yêu nghề sâu sắc và rất có trách nhiệm trong công tác đào tạo. Các chị đã tham gia trong mọi loại hình đào tạo như lên lớp giảng dạy, hướng dẫn khóa luận tốt nghiệp, hướng dẫn học viên cao học - nghiên cứu sinh, sinh viên nghiên cứu khoa học… Ngoài ra, nhiều chị còn tham gia thỉnh giảng cho các trường trong toàn quốc.

Nữ sinh trường ĐHKHTN - ĐHQGHN.

Để nâng cao chất lượng đào tạo các chị đã viết rất nhiều sách và giáo trình để giảng dạy, không những phục vụ cho sinh viên của trường mà còn được dùng làm giáo trình cơ bản cho nhiều trường trong toàn quốc.

Trong những năm 1980-1990 chỉ có vài ba chị được chủ trì các đề tài nghiên cứu khoa học. Nhưng từ khi Trường ĐHKHTN được thành lập đến nay, số đề tài nghiên cứu khoa học các chị chủ trì tăng lên đáng kể. Chỉ tính trong vòng 10 năm qua các nhà khoa học nữ đã công bố 787 bài báo trên các tạp chí quốc gia và quốc tế. Có 260 đề tài NCKH các cấp do các chị chủ trì đã được nghiệm thu.Trong đó có 5 đề tài cấp Nhà nước, 120 đề tài nghiên cứu cơ bản, 135 đề tài nghiên cứu cấp cơ sở.

Hiện nay, Trường ĐHKHTN có 3 GS. , 15 PGS và 3 chị là tiến sĩ khoa học, 70 tiến sĩ. Trong số đó có trên 50% các tiến sĩ được đào tạo ở nước ngoài. Hai nhà khoa học nữ thuộc thế hệ đầu tiên là GS.TSKH Ngô Thị Thuận và GS.TSKH Phạm Thị Trân Châu. Hai chị là hai giáo sư đầu ngành của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội trước đây và Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - ĐHQGHN ngày nay. GS.TSKH.NGƯT Ngô Thị Thuận đã hướng dẫn được 17 tiến sĩ và 27 thạc sĩ. Đã xuất bản 11 quyển sách và giáo trình. 172 công trình nghiên cứu khoa học được đăng các tạp chí quốc gia và quốc tế. Giáo sư đã được nhận Huân chương lao động hạng II và được nhận nhiều bằng khen các cấp. GS.TSKH.NGƯT Phạm Thị Trân Châu đã hướng dẫn 5 thạc sĩ và 12 tiến sĩ. Đã có 84 công trình đăng trên tạp chí quốc gia và quốc tế,7 quyển sách và giáo trình đã được xuất bản. GS. Phạm Thị Trân Châu đã được nhận Giải thưởng Kovalepxkaia năm 1988, được nhận Huân chương lao động hạng II và nhiều bằng khen các cấp.

PGS.TSKH Kiều Thị Xin đã có hơn 40 công trình nghiên cứu khoa học. Chị đã chủ trì nhiều đề tài quốc tế và quốc gia. Với đề tài “Hoàn thiện Công nghệ sản xuất màng lọc thuốc tiêm dịch truyền, màng lọc vi trùng và màng tiền lọc” và 12 công trình nghiên cứu mang mang tính ứng dụng cao, PGS.TS Lê Viết Kim Ba đã được nhận giải thưởng Kovalepxkaia 1990 và Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ năm 1999. Sản phẩm sáng tạo của PGS.TS Nguyễn Thị Chính, PGS.TS Nguyễn Thị Thanh Hiền, PGS.TS Lê Viết Kim Ba đã được trưng bày và giới thiệu ở nhiều nơi và tham gia hội chợ Công nghệ và Thiết bị Việt Nam các năm 2003, 2004. PGS.TS Nguyễn Thị Thanh Hiền đã sản xuất phân vi sinh phục vụ cây trồng có thương hiệu uy tín trên thị trường.

Đề tài do TS. Đào Thị Kim Nhung chủ trì đã sản xuất các chế phẩm từ Plavovanoid chống viêm nhiễm. Năm 1994 tập thể cán bộ nữ Bộ môn Hoá hữu cơ do GS.TSKH Ngô Thị Thuận làm chủ nhiệm đã được trao Giải thưởng Kovalepxkaia.

Phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp trồng người.

Hàng năm Công đoàn ĐHQGHN và Liên đoàn lao động Thành phố Hà Nội đã tổ chức hội nghị khoa học nữ. Cán bộ nữ trường ta đã có nhiều báo cáo khoa học. Để khuyến khích nữ sinh viên cũng như nữ cán bộ nghiên cứu khoa học, Câu lạc bộ Phụ nữ trong khoa học do GS. Phạm Thị Trân Châu làm chủ nhiệm hàng năm đã hỗ trợ kinh phí cho một số cán bộ và sinh viên được đi dự hội nghị khoa học Quốc tế và trao học bổng cho một số nữ sinh có thành tích xuất sắc trong học tập.

Trong hoạt động khoa học của cán bộ nữ Trường Đại học Khoa học Tự nhiên có sự đóng góp không nhỏ của đội ngũ phục vụ giảng dạy. Các chị hầu hết được tốt nghiệp lớp trung cấp đầu tiên năm 1971 do trường đào tạo. Các chị đã được bổ sung vào biên chế của Nhà trường để phục vụ giảng dạy trong 35 năm qua. Đến nay, đa số các chị đã có trình độ đại học. Nhiều chị được phân công quản lý các phòng thí nghiệm có các trang thiết bị hiện đại, nhiều chị có thể hướng dẫn thực hành và khoá luận tốt nghiệp cho sinh viên như một cán bộ giảng dạy.

Trong những năm mới thành lập trường, cán bộ nữ tham gia công tác lãnh đạo trong nhà trường hầu như không có, nhưng trong những năm gần đây đã có một số cán bộ nữ tham gia quản lý. PGS.TS Nguyễn Thị Thục Hiền đã là chủ nhiệm Khoa Vật lý. Là một khoa đại đa số các nhà khoa học là nam giới. Hiện nay trong toàn trường có 1 chị là Chủ tịch Công đoàn, thường vụ Đảng uỷ; 6 chị là trưởng phó phòng chức năng, 3 chị là Phó chủ nhiệm khoa, 17 chị là Chủ nhiệm bộ môn và Phó chủ nhiệm bộ môn. Trong công tác quản lý các chị có tinh thần trách nhiệm rất cao, luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, các chị rất tích cực tham gia công tác công đoàn. Có 4 chị đã là Chủ tịch công đoàn trường, 5 chị là Đảng uỷ viên trong các nhiệm kỳ, nhiều chị là chủ tịch phó chủ tịch các công đoàn bộ phận.

Tiết mục văn nghệ tại lễ kỷ niệm. Ảnh: Bùi Tuấn

Ở trường các chị là các cô giáo mẫu mực và có tinh thần trách nhiệm trong việc đào tạo các cán bộ trẻ. Ở nhà các chị là người vợ đảm đang, người mẹ mẫu mực là những tấm gương nuôi dạy con cái. Vì vậy một số cháu con của các chị hiện nay là các nhà khoa học, nhà quản lý và nhiều cháu đã đạt được thành tích cao trong học tập.

Sở dĩ đội ngũ nữ cán bộ của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - ĐHQGHN đã đạt được những thành tích như ngày nay do sự quan tâm và tạo mọi điều kiện của Đảng uỷ, Ban giám hiệu nhà trường và Ban chủ nhiệm các khoa.

Những thành tích trong 50 năm qua mà Trường Đại học Khoa học Tự nhiên đạt được có phần đóng góp không nhỏ của đội ngũ cán bộ nữ của Nhà trường, nhưng nhìn chung số lượng cán bộ nữ tham gia vào công tác quản lý ở ĐHQGHN và ở Trường Đại học Khoa học Tự nhiên còn ít so với nam giới. Vì vậy chị em chúng ta cần phát huy hơn nữa khả năng của mình để xây dựng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên ngày càng lớn mạnh để xứng đáng với danh hiệu đơn vị Anh hùng trong thời kỳ đổi mới./.